Kiedy czytać dzieciom bajki terapeutyczne? „Bajkoterapia w Zaczarowanym Lesie”

Prowadząc indywidualne konsultacje online, często polecam bajki terapeutyczne wspierające rozwiązywanie różnych problemów.

Od czasu do czasu zdarza się, że rodzice mówią o swoich obawach związanych z takimi bajkami, żeby nie pogłębiać lęków czy problemów dzieci.

I te obawy są dla mnie zupełnie jasne, bo też bajki terapeutyczne są specyficzną formą, po którą warto sięgać w konkretnych przypadkach.

Najczęściej polecam sięgać po nie, kiedy jakiś temat utrudnia nam funkcjonowanie, codzienne kontakty.

To trochę inna sytuacja niż zrozumienie, czym jest dana emocja lub zachowanie. Tu potrzebujemy zmiany myślenia dziecka na swój temat i ewentualnie zachęty do podejmowania działań poza znanymi schematami, żeby lekko wyjść poza strefę komfortu. Dosłownie jednym małym kroczkiem.

Dr Renata Rybacka przysłała mi książkę pt. „Bajkoterapia w Zaczarowanym Lesie” i z chęcią Wam powiem, jakie tematy w niej znajdziemy.

Bajkoterapia wspiera 

Nieśmiałość, nadpobudliwość, dysleksja, wady wymowy, lęk przed krytyką ze strony innych, uległość i wycofanie.

Każda historii ma swojego zwierzęcego bohatera, a na końcu rozdziału pytania i zadania dla dzieci, które pomogą jeszcze chwilę dłużej zastanowić się nad danym tematem.

Podoba mi się podkreślenie, że w przypadku wielu trudności może pomóc wizyta u fachowca np. psychologa. Tu pan hipopotam pomaga liskowi, który ma trudności w nauce.

Psycholog jest bardzo pozytywną postacią, która mam nadzieję uspokoi dzieci czekające na takie spotkanie. Podobnie jak specjalista od wad wymowy.

Przy okazji tych trudności autorka podkreśla też mocne cechy zwierzaków, żeby nie skupiać się tylko na problemach. Na przykład to, że ktoś nie przepada za czytaniem i pisaniem, ale może być świetnie rozwinięty muzycznie.

Pomocna bajkoterapia

Są tu najróżniejsze osobowości – od introwertycznego niedźwiadka mierzącego się z nieśmiałością, po nadpobudliwą wiewiórkę, która potrzebuje poznać metody na wyciszenie. Nie można ciągle działać na najwyższych obrotach.

Co ciekawe, te najwyższe obroty dla każdego wyglądają inaczej. Introwertykowi wystarcza czasem dwie godziny w tłumie i już ma dosyć, musi odpocząć.

Z kolei ekstrawertyk czerpie energię z przebywania wśród ludzi i męczy się w spokoju i samotności.

Dlatego cieszę się, że na autorka na końcu zostawiła też kilka słów wspierających rodziców.

Jak się mierzyć z nieśmiałością?

Najdłużej zatrzymałam się przy pierwszej bajce pt. „Odważny niedźwiadek”. On mierzy się z wycofaniem i nieśmiałością.

W tego rodzaju bajkach często dość schematycznie toczy się historia i tu też tak jest. Niedźwiadek w kryzysowej sytuacji dokonuje odważnego czynu, tym samym przełamuje nieśmiałość.

Chcę podkreślić, że nieśmiałość sama w sobie nie jest najczęściej problemem, warto pokazywać dzieciom, że to po prostu cecha osobowości. Jednak bywają przypadki, gdy chcemy coś zmienić (jak niedźwiadek), bo ona utrudnia nam życie (funkcjonowanie wśród rówieśników).

Tu też używamy etykiet: „odważny” i „nieśmiały”, choć na co dzień warto unikać nakładania na dzieci. Nie tylko zresztą dotyczących nieśmiałości, ale wszystkich innych problemów także.

Bajki terapeutyczne są wyjątkowym narzędziem, mogą przynieść wiele korzyści dzieciom i dorosłym w procesie rozwoju i samopoznania. 

Bajkoterapia w Zaczarowanym Lesie

Autorka dr Renata Rybacka
Ilustracje Agnieszka Lidia Spryszyńska
Sztuka Komunikacji
Książki dla wieku 3-7 lat.
Zdjęcia bez filtrów.

Oto kilka powodów, dla których warto sięgać po takie książki.

Wsparcie emocjonalne

Bajki terapeutyczne często zawierają bohaterów przeżywających trudności lub wyzwania, z którymi dzieci lub dorośli mogą się utożsamiać. Dzięki temu czytelnicy mogą zrozumieć, że ich własne emocje i trudności są normalne, a także dowiedzieć się, jak sobie z nimi radzić.

Rozwój umiejętności społecznych

Bajki terapeutyczne często zawierają sytuacje społeczne i relacje międzyludzkie. Czytając o postaciach, które uczą się rozwiązywać konflikty, budować przyjaźnie i wykazywać empatię, czytelnicy mogą rozwijać swoje umiejętności społeczne.

Rozwijanie wyobraźni

Bajki terapeutyczne często posiadają elementy fantastyczne lub metaforyczne, które pobudzają wyobraźnię. To może pomóc w zrozumieniu abstrakcyjnych pojęć i sposobów myślenia.
Wsparcie w radzeniu sobie z trudnościami.

Pokonywanie trudności

Często przedstawiają bohaterów, którzy muszą stawić czoła trudnościom i wyzwaniom. To może pomóc czytelnikom znaleźć inspirację do radzenia sobie z własnymi problemami i dążyć do rozwiązań.

Wartościowe przesłanie

Bajki terapeutyczne często zawierają wartościowe przesłania, takie jak tolerancja, akceptacja, samodyscyplina i zdrowe podejście do emocji. Te przesłania mogą być wspaniałą lekcją życia.

Jakie obawy najczęściej miewają rodzice?

Niektórzy mogą obawiać się, że bajki terapeutyczne są zbyt surowe lub trudne emocjonalnie dla ich dzieci. Warto wybierać odpowiednie książki dostosowane do wieku i emocjonalnej dojrzałości dziecka.

Czy takie bajki terapeutyczne nie są zbyt moralizatorskie. Mogą wtedy stracić wartość edukacyjną, jeśli przesłania są zbyt nachalne. Dlatego ważne jest, aby książki te były subtelne w przekazywaniu wartości i tu właśnie tak tematy mamy podane.

Niektórzy rodzice obawiają się, że bajki terapeutyczne mogą nie uwzględniać różnorodności kulturowej lub społecznej, co może wpływać na percepcję dziecka na temat innych kultur i ludzi. Dlatego zawsze warto najpierw przeczytać bajkę bez dziecka.

Warto zauważyć, że nie wszystkie bajki terapeutyczne są takie same, i istnieje wiele różnych książek, które można dostosować do potrzeb i preferencji każdego dziecka.